تا قبل از سال 1351 که قانون نظام صنفی کشور، رسما به مورد اجرا گذاشته شد صنف قلمزنها، سازندگان و فروشندگان فلزات مربوطه دارای شورای صنفی بود و نظارت بر امور اصناف را با توجه به ماده 42 قانون شهرداری ها و آئین اجرائی ماده مذکور تیرماه سال 1334 وزارت کشور وقت،شهرداری برعهده داشت. در سال 1351 با تشکیل اتاقهای اصناف در سراسر کشور و شکل گیری مستقل و مرتبط با قانون نظام صنفی اتحادیه های صنفی ، در اصفهان نیز اتحادیه صنف صنایع دستی تاسیس و فعالیت خود را در چارچوب مقررات نظام صنفی مصوب 1350/03/12 مجلس شورای سابق آغاز نمود.

با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران در سال 1357 و انحلال اتاق های اصناف در سراسر کشور و به دنبال آن مسکوت ماندن فعالیت اتحادیه های صنفی،اقدامات اجرائی مرتبط با اصناف در قالب کمیته های امور صنفی، آغازی شد ناظر بر اجرای مقررات نظام صنفی اسلامی(در اصفهان نام کمیته جامعه پیشه وران بود) در تیر ماه 1359 شورای انقلاب اسلامی ایران، قانون جدید نظام صنفی را تصویب و زیربنای فعالیت قانونمند سازمان های صنفی در کشور در چارچوب قانون مذکور پایه گذاری گردید، تا اینکه در سال 1362 انتخابات رسمی اتحادیه های صنفی در اصفهان مورد اجرا گذاشته شد و اولین دوره انتخابات اتحادیه صنف صنایع دستی در تاریخ 1362/03/24 با انتخاباتی مستقل و برگرفته از حضور هنرمندان و پیش کسوتان وقت صنایع دستی با مشخص شدن اولین هیات رئیسه قانونی آن فعالیتی دوباره را آغاز نموده و تاکنون 9 دوره انتخابات رسمی برای اتحادیه صنف صنایع دستی ثبت و ضبط گردیده است که آخرین آن در تاریخ 1401/04/18 برگزار شده است.

در سال 1364 اولین شرایط خاص صدور پروانه کسب باساسنامه اتحادیه صنایع دستی توسط کمیسیون نظارت بر اصناف اصفهان تدوین و تصویب گردد و در تاریخ 72/12/03مجددا مورد بازنگری و اصلاح قرار گرفت در حال حاضر اتحادیه صنف صنایع دستی با 62 رسته شغلی تحت پوشش میباشد.